Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Rusya’ya karşı savaş için Ukrayna’ya asker gönderme çağrısında bulunduğu bir Avrupa seçim kampanyasının ardından, Avrupa genelinde aşırı sağcı partilerin büyük kazanımlar elde etmesi sonrasında Pazar gecesi meclisi feshetti. Bu, patlayıcı bir krizi tetiklemiş durumda. Siyaset kurumu hararetli bir şekilde aşırı sağcı ittifakları ya da tarihsel olarak Stalinizmle bağlantılı gruplar arasında, aşırı sağın mecliste öngörülen kazanımlarını sınırlamak için seçime yönelik bir “Halk Cephesi”ni tartışıyor.
İşçiler ve gençler arasında giderek büyüyen bir öfke var. Salı günü, Fransa’da Gazze soykırımına karşı protestoların yeniden canlandığı bir ortamda, Macron’un siyasi inisiyatifi aşırı sağa devretmesine karşı birçok lisede protestolar patlak verdi. Belirleyici görev, bu büyüyen muhalefeti işçi sınıfı içinde emperyalist savaşa, soykırıma ve faşizme karşı uluslararası bir hareket inşa etmeye yönlendirmektir.
Macron meclisin feshedildiğini önceden kaydedilmiş beş dakikalık göstermelik bir video ile duyurdu. Macron, aşırı sağcı partileri Ukrayna’ya askeri yardımı ve AB’nin banka kurtarma paketlerini tehdit etmekle eleştirdikten sonra şunları söyledi: “Demokrasimize güveniyoruz. Egemen halk sözünü söylemelidir, bundan daha demokratik bir şey yoktur. Bu, tüm düzenlemelerden, tüm istikrarsız çözümlerden daha iyidir. Bu, esaslı bir netleştirme zamanıdır.”
Macron’un demokrasiden dem vurması bir yalandan ibarettir: Macron halk için değil, halka karşı yönetiyor. Geçen yıl halkın yoğun muhalefetine ve polisin acımasızca saldırdığı kitlesel grevlere rağmen savunma harcamalarındaki artışı finanse etmek için emekli maaşlarında kesintiye gitti. Şimdi de istikrarlı bir çoğunluğun bulunmadığı mevcut yasama meclisini, Rusya’ya karşı savaşın muazzam derecede pervasız bir şekilde tırmandırılmasını desteklemek ve Fransa’da ve Avrupa genelinde nüfusun büyük çoğunluğunun muhalefetini bastırmak üzere çalışabilecek bir parlamento çoğunluğu ile değiştirmeyi hedefliyor.
Macron’un çağrısını yaptığı ve 7 Temmuz’da sona erecek olan erken seçimler, ondan kısa süre önce Britanya’da yapılacak 4 Temmuz erken seçimlerinin hemen sonrasına ve Biden yönetiminin Rusya’ya karşı NATO askeri müdahalesi planlarını onaylamak üzere 9 Temmuz’da Washington’da yapılacak NATO savaş zirvesinin hemen öncesine denk geliyor. Macron, NATO’nun Rusya’ya karşı anti-demokratik savaş politikasını uygulamak için demokratik meşruiyete sahip olduğunu iddia edeceği daha istikrarlı bir hükümete sahip olmayı amaçlıyor.
Egemen sınıfın önemli kesimleri bunun için neo-faşistlerin –özellikle de Marine Le Pen’in Ulusal Birlik’inin (RN)– iktidar salonlarına taşınması gerektiğini düşünüyor. RN’nin sorumluluk sahibi bir rol oynamaya hazır olup olmadığını soran büyük bir medya kampanyasının ortasında, Le Pen ve yardımcısı Jordan Bardella NATO ve bankalar ile aynı çizgide röportajlar veriyor. Bardella kampanya sırasında RN’in yıllar önce Rusya’ya sempati duyduğuna dair açıklamalarının bir hata olduğunu vurguladıktan sonra, Salı günü de RN’in Macron’un emeklilik kesintilerini iptal etmesi çağrısından vazgeçti.
Egemen sınıfın hizipleri hızla demokrat olma iddialarını terk ediyor ve daha açık bir şekilde faşizm yanlısı bir yönelim benimsiyor. Salı günü Gaullist Cumhuriyetçiler (LR) partisinin başkanı Eric Ciotti, TF1 televizyonuna verdiği bir röportajda LR ile RN arasında ulusal çapta bir ittifak kurma çağrısında bulundu. Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) lideri Jean-Luc Mélenchon’u sol bir tehdit olarak niteleyen Ciotti, sağcı bir ayaklanma çağrısı yaptı:
Kendimize sadık kalarak ... RN ve adaylarıyla bir ittifak kurmaya ihtiyacımız var. ... Siyasi ailemin bu yönde ilerleyeceğini umuyorum, birçoğu beni takip ediyor. ... Bugün Macron’un iktidarsızlığına ve Mélenchon’un oluşturduğu tehlikeye karşı ayağa kalkacak, kalkması gereken bir güç var.
Diğer yetkililer neo-faşistlerle asla ittifak kurmayacaklarına dair yemin ederken LR içinde sert bir hizip mücadelesi patlak verdi. Mélenchon ise LR’nin krizine müdahale ederek “[faşizme karşı] direnişin sağ kanadının” halen var olduğunu umduğunu söyledi. Çarşamba sabahı Bardella, RN’nin onlarca seçim bölgesinde LR adaylarını destekleyecek seçim koalisyonları kurmakta olduğunu söyledi.
Fransız egemen sınıfı, bugün aşırı sağcı politikalara karşı demokratik muhalefet yapma konusunda, Nazizm ile işbirliği yaptığı son dünya savaşının patlak verdiği dönemden bile daha az yeteneklidir. O, Avrupa faşizminin tarihsel mirası olan militarizm, soykırım ve polis devleti yönetimine karşı işçi sınıfı muhalefetini bir araya getiremez ve getirmek de istemez. Çünkü Fransız egemen sınıfı, Rusya’ya ve nihayetinde Çin’e karşı kıtasal ve hatta küresel bir savaşa hazırlanıyor, İsrail’in Gazze’deki soykırımını destekliyor ve içeride açık polis şiddetine dayanarak hüküm sürüyor.
Savaşın tırmanması ve sosyal ve demokratik haklara yönelik saldırılar, ulusal düzeyde, parlamenter mekanizma içindeki manevralarla durdurulamaz. Rusya’daki Ekim 1917 Bolşevik Devrimi ve Kayser’i deviren 1918 Alman Devrimi tarafından durdurulan I. Dünya Savaşı sırasında olduğu gibi, bu savaş da ancak işçi sınıfının sosyalist devrim uğruna uluslararası mücadelesiyle sona erdirilebilir.
LFI yetkilisi ve Macron’un müttefiki François Ruffin tarafından Stalinist ve sosyal demokrat partilerle bir “Halk Cephesi” kurulması için yapılan çağrıların iflasının ve esasen gerici karakterinin altında bu yatmaktadır. Ruffin, Sosyalist Parti (PS), Stalinist Fransız Komünist Partisi (PCF), Yeşiller ve LFI arasında bir seçim koalisyonu kurma çağrısında bulundu. LFI daha önce bu parti koalisyonunu Yeni Popüler Ekolojik ve Sosyal Birlik (NUPES) olarak adlandırmışken, Ruffin onu yeniden “Halk Cephesi” olarak adlandırmayı önerdi. O, bir X/Twitter videosunda şunları söylüyordu:
Bir şeyler denemeliyiz. Yeni Düzen sırasında deneyen Başkan Roosevelt’ti, başarısız olursak ülkenin üzülmeyeceğini ama denemezsek üzüleceğini söylemişti. Biz de dün gece BFM-TV’de denize şişe atarcasına bir şey denedik: Halk Cephesi. ... Partiler o noktaya ulaşacak ama ne kadar hızlı ulaşırlarsa o kadar iyi. Ve [yeni bir Papa’nın seçildiğini teyit eden] beyaz duman görünene kadar beklemeyeceğiz.
Şu anda LFI, Macron hükümetine katılımla daha doğrudan uyumlu bir “solun birliği” sloganını savunan Avrupa lider adayı Raphaël Glucksmann veya eski Başbakan Bernard Cazeneuve gibi PS figürleriyle hizip savaşları yürütüyor. Yine de Mélenchon, Ruffin’in önerisini destekledi ve 2022 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Macron’un altında başbakan olarak görev almak üzere yaptığı teklifi yineleyerek şu tweeti attı:
[LFI üyeleri] bir kez daha tüm kinlerini bir kenara bırakıyor ve halkın birliğini inşa ediyor. Fransa Bardella biçimindeki cezaya mahkûm değildir. Yeni Halk Cephesi nasıl yönetileceğini bilmektedir.
Bu “Halk Cephesi”nin belirleyici özelliği, Glucksmann gibi Ukrayna’da ve ötesinde Rusya ile savaşmayı histerik bir şekilde destekleyen güçlerle ittifaka başvurmasıdır. Ayrıca bu güçler, sendika bürokrasilerinin geçen yıl Macron’un emeklilik kesintilerine karşı tüm eylemleri durdurma kararını da kabul etmiştir. Acilen bir uyarı yapılmalıdır: Macron’un bakanı olma hırslarını meşrulaştırmak için Halk Cepheciliğine başvuranlar, böylece işçi sınıfına, Troçkizme ve sosyalist devrime olan şiddetli düşmanlıklarını açığa vurmaktadırlar.
Stalinistler, sosyal demokratlar ve liberallerden oluşan 1934-1938 Halk Cephesi ittifakı, dünya savaşına giden yolu açmıştı. 1936 Fransız genel grevi sırasında işçi sınıfının iktidarı alma ve kapitalizmi ortadan kaldırma mücadelesini engelleyen bu ittifak, 1939’da İkinci Dünya Savaşı başladığında çöktü ve tamamen karşıdevrimci bir rol oynadı. PCF, Polonya’yı istila ederek İkinci Dünya Savaşı’nı başlatması için Hitler’in elini serbest bırakan Stalin-Hitler Paktı’nı destekledi. Sosyal demokratlar ve liberaller ise 1940 yılında Nazi işbirlikçisi diktatör Philippe Pétain’e acil durum yetkileri verilmesi lehine oy kullandılar.
Halk Cephesi, Moskova Duruşmalarının yalanlarını onayladı. Stalin, Eski Bolşevikleri öldürmesini, Büyük Temizlik sırasında Sovyet Marksistlerinin siyasi soykırıma uğratılmasını ve 1940’ta Lev Troçki cinayetinin hazırlanmasını bu yalanlarla meşrulaştırdı.
Sosyalist Eşitlik Partisi (Parti de l’égalité socialiste, PES), Macron’un politikalarına, soykırıma ve emperyalist savaşa karşı en geniş çaplı protestoları ve grevleri teşvik etmektedir. Fakat savaş ve otoriter rejim, kapitalist sınıfa yapılan ahlaki çağrılarla yenilgiye uğratılamaz. Yirminci yüzyılın büyük siyasi dersleri öğrenilmelidir. Kapitalizmin ölümcül krizi, işyerlerinde ve fabrikalarda işçi sınıfının bağımsız ve her şeyden önce uluslararası bir hareketi ve bu hareket içinde sosyalist devrime destek inşa edecek Troçkist bir öncü inşa edilmeden çözülemez.